Günlük Rusça Diyaloglar

rusca

Rusça

Rusça (русский язык, Slav Dillerinden, Avrasya’da yaygın olarak konuşulan bir dil.

Rusça, Beyaz Rusça ve Ukraynaca ile birlikte Hint-Avrupa dil ailesinin Slav Dilleri grubunun Doğu Slav Dilleri alt grubuna girer. 20. yüzyılda politik açıdan önemli bir dil olan Rusça, Birleşmiş Milletlerin resmi dillerinden biridir. Rusça dünya üzerinde en çok konuşulan 7. dildir. Rusça Kiril alfabesini kullanır. Çünkü Latin harfleri Rus dilindeki tüm sesleri ifade etmek için yeterli değildir. Rusçada vurgu çok önemlidir. Rusça sözcüklerde vurgunun belli bir yeri yoktur. DolayısıyӀa sözcükleri öğrenirken vurguyu ve telaffuzu doğru öğrenmek önemlidir. Rusça kelime okunuş vurgu bulunduğu yere bağlı olarak değişebilir. Mesela: золото [zólata] – золотой [zalatóy]

Rusça’nın Özellikleri

Ukrayna ve Beyaz Rusya dili Rusçaya en yakın olan dillerdir. Doğu Slav dilleri de Rusçaya çok yakındır. Ukrayna ve Beyaz Rusya’nın doğu ve güney bölgelerinde de Rusça konuşulur. Eski bir Doğu Slav lehçesi olan Novgorod Lehçesinin Rusçanın oluşumunda büyük önem oynadığı kabul edilir. Bulgarca her ne kadar dil bilgisi olarak Rusçadan farklı olsa da her ikisi de 19. ve 20. yüzyıllarda Slav etkisi altına girmiştir. Bu yüzden Rusça ile Bulgarca arasında birçok ortak kelime vardır. Rus dilinde harfleri yumuşatmak veya kalınlaştırmak için oluşturulan özel harfler vardır. ь bu harf önüne gelen sesi yumuşatır. ъ bu harf ise sertlik işaretidir.  Rusça yüzyıllar çerisinde İngilizce, Fransızca, Almanca, Hollandaca, Lehçe, Latince gibi dillerden etkilenmiştir. Monterey, Kaliforniya’da yer alan Savunma Dil Enstitüsüne göre İngilizceyi akıcı konuşabilen birinin 720 saatlik bir eğitimle Rusça öğrenilebileceğini hesaplamıştır. Rusça dünya politikasında kritik rol oynadığı için Birleşmiş Milletler İstihbarat Topluluğunda sabit hedef dili olmuştur.

Rusça Nerelerde Konuşulur?

Rusçanın en yaygın kullanıldığı ülkeler Rusya, Ukrayna, Kazakistan ve Beyaz Rusya’dır. Bir zaman Sovyetler Birliği’ni oluşturan ülkelerde de eskisi kadar yaygın olmasa da kullanılmaktadır. Sovyetler Birliği zamanında farklı etnik grupların konuştuğu dillere yönelik devlet politikası sık sık değişse de, ağırlıklı olarak Rusça kullanılmaktaydı. 1990 yılında Rusça, birliğin resmi dili olarak kabul edildi. 1991 yılında Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte yeni bağımsızlığını kazanmış devletlerin çoğu kendi yerel dillerini destekleyen politikalar izlediler. Ancak Rusçanın bölgedeki önemi güncelliğini korumaktadır. Örneğin Estonya’nın % 67,8’i Rusça konuşmaktadır. Sovyetler Birliği’nden dağılan ülkelerin çoğunda Rusça resmî dildir. Resmî dil değilse bile Rus dili okullarda öğretilmektedir. Baltık ülkelerinde ya yabancı dil olarak ya da anadil olarak Rusça konuşulmaktadır. Kazakistan, Beyaz Rusya ve Kırgızistan’da Rusça hâlâ resmi dildir. Kuzey Kazakistan’ın büyük bir kısmı hala Rusça konuşmaktadır.Litvanya nüfusunun % 60’ı Rusça bilmektedir. İsrail’de 750.000 kişi tarafından Rusça konuşulmaktadır. Bunlar eski Sovyetler Birliği’nden gelen Yahudi göçmenlerdir. Kazakistan, Beyaz Rusya, Özbekistan, Ukrayna, Kırgızistan, Moldova, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan ve Tacikistan’da okullarda zorunlu Rusça eğitimi verilir

Rusça Harfler

Rusça 33 harften oluşan ve Kiril abecesinin Rusçaya uyarlanmış şekli olan bir abece kullanır. Bu abece:

А
[/a/]
Б
[/b/]
В
[/v/]
Г
[/ɡ/]
Д
[/d/]
Е
[/ye/]
Ё
[/yo/]
Ж
[/j/]
З
[/z/]
И
[/i/]
Й
[/y/]
К
[/k/]
Л
[/l/]
М
[/m/]
Н
[/n/]
О
[/o/]
П
[/p/]
Р
[/r/]
С
[/s/]
Т
[/t/]
У
[/u/]
Ф
[/f/]
Х
[/h/]
Ц
[/ts/]
Ч
[/ç/]
Ш
[/ş/]
Щ
[/şç/]
Ъ
[/kalınlaştırma işareti/]
Ы
[/ı/]
Ь
[/yumuşaklık işareti/]
Э
[/e/]
Ю
[/yu/]
Я
[/ya/]
  • ЦGagavuzca’da ve Moğolca’da kullanılır. Türkçede bulunmayan sert bir T harfidir. TS olarak da seslendirilir (ʦ+). Moğolca’da ve Rusça’da, Slav dillerinde, ayrıca Kiril alfabesini kullanan pek çok dilde Ç harfinin türevi olan bir sestir. Gagavuzca’da ve diğer Türk dillerinde Slav kökenli kelimelerde yer alır (Ț). Ancak öz Moğolca sözcüklerde de sık sık kullanılır. Örneğin: Moğolcadaki Ţag sözcüğü (Çağ, “Tsag” okunur), Ţeţeg (Çiçek, “Tsetseg” gibi okunur).
  • ХTatarca’da ve Azerice’de kullanılır. Boğazdan gelen gırtlaksı bir H sesidir. Türkçedeki Xalı (Halı), Xala (Hala), Xoroz (Horoz) sözcüklerinin bu harfle yazılması doğru ses değerlerine örnek teşkil eder. Normal H sesinden biraz daha sert ve hırıltılıdır. H sesi hiçbir engele takılmadan çıkarken, bu ses boğazın üst kısmında titreşir. Arapçadaki Hı (خ) harfidir. Azericenin resmi harflerinden birisidir. İç ve Doğu Anadolu ağızlarında sıklıkla rastlanır. Örneğin: Baxmax (Bakmak) fiilinin okunuşu Baḥmaḥ şeklindedir ancak kelimenin içindeki h harfleri gırtlaktan ve hırıltılı olarak çıkartılır. Çaxmax (Çaḥmaḥ; Çakmak), Yanmax (Yanmaḥ; Yanmak)… Bu sesin Türkçedeki kullanımında çoğu zaman birbirlerine çok yakın kaynaklardan çıkan Arapçadaki Ha (ح) harfi ile olan farkı ortadan kalkmıştır (Ҳ).
  • Е: Türkçede günümüzde kullanılmayan İ-E arasında seslendirilen bir harftir. (Şekil benzerliği nedeniyle Türkçedeki E harfi ile karıştırılmamalıdır, çünkü arada belirsiz de olsa bir ses farklılığı vardır.) Bu ses Ukraynacada Єbiçimiyle bulunur ve bu dilde sıklıkla kullanılır. Bu harfe İe (Ye) adı verilir ve çevirilerde bu ses değereri ile gösterilir, ancak bu kesinlikle doğru bir yaklaşım değildir. Çünkü bu harf arda arda gelen İ ve E seslerini ifade etmez. Tamamen İ-E arası farklı bir sestir (Latin: Ë). Anadolu Türkçesinde ise gerçekte mevcut olan ancak ölü bir ses olduğu bile söylenebilir. Bu sese Türkçede verilebilecek örnekler ise El (organ) ve Ël (yurt) sözcüklerinin arasındaki farktır. Ël sözcüğü zamanla “İl” biçimine dönüşmüştür. Türkmenëli, Kırklarëli, Tuncëli…Rusçada ise yoğun olarak kullanılan ve açık olarak işitilen bir harftir. Ancak Türkçedeki gibi kaynaşan harflerin arasında değil, herhangi bir koşula bağlı olmadan ortaya çıkan ve Ruslar tarafından diğer seslerden rahtalıkla ayırt edilebilen belirgin bir sestir.
  • Önemli Açıklama-1: Kiril Е (İe) harfinin Rus alfabesindeki ses değeri kesinlikle Türkçe Latin alfabesindeki E harfi ile farklıdır. Tamamen bir şekil benzerliğidir. Kiril Є (Rus alfabesinde: Е) harfinin Latin karşılığı Ë harfidir.
  • Önemli Açıklama-2: Kiril Ё (Io) harfinin ses değeri olarak kesinlikle Latin Ë (E-Umlaut) harfi ile hiçbir ilgisi yoktur. Tamamen bir şekil benzerliğidir. Latin Ë harfinin Kiril karşılığı kesin olarak Є (Rus alfabesinde: Е) harfidir.
Bunu da oku :  Çince günlük konuşmalar

Rus Lehçeleri

1915 Yılındaki Rus Lehçeleri

Bazı dil bilimciler Kuzey ile Güney arasında iki ana bölge arasında lehçe olduğunu söylerler. Rus lehçelerini Moskova ikiye bölüyor. Rus lehçelerini ayırmak gerekirse Kuzey, Merkez ve Güney Rus lehçeleri diye ayırabiliriz. Moskova Orta bölgeyi oluşturuyor. Rusça bölgelere göre farklılık gösterir. Lehçelerde sık telaffuz ve tonlama, kelime ve gramer ayrı ve standart dışı özellikler göstermektedir. Rus lehçeleri aynı zamanda başka ülkelere’de ilham olmuştur. Kuzey Rus lehçesi Beyaz Rusya’yı Sloboda ve bozkır lehçeleri ise Ukrayna’yı etkiler.

Rus lehçeleri birbirlerine oranla farklılık gösterir. Bu farklılıkların çoğu tonlama, telâffuz hatta kelimeler de bile gerçekleşebilir. Kuzey Rus lehçesi kelimeleri olduğu gibi telâffuz eder. Kelimeleri yumuşatmaz. Vurgu çok azdır. Ama gene de vurgu bulunan yerlerde belirli bir kuralı yoktur. Kuzey Rus lehçesi Rus alfabesinde bulunan ь harfini kelimelerde kullanmadan yutarak söylerler. Tıpkı bazı Türkyerleşimlerindeki insanların bazı harfleri yutması gibidir. Örneğin; nasıl Trakya’da yaşayan nüfusun yerlileri h sesini zor telâffuz ediyorlarsa aynı şey Kuzey Rusya’da yaşayan Ruslar için de geçerlidir. Örneğin; Rus dilinde aşk anlamına gelen любить (lyubid şeklinde okunur.) Kuzey Rus lehçesi bu kelimenin son harfini yutar. Bundan dolayı bu kelimeyi любить (lyubit) şeklinde telâffuz ederler. Aynı zamanda KuzeyRus lehçesinde e ve o harfleri biraz daha uzatılarak söylenir. Bu söyleyiş Ukrayna diline benzer. Örneğin; Rus dilinde yağmur anlamına gelen дождь(dojid şeklinde okunur.) Kuzey Rus lehçesinde o harfi uzar. Bu kelime Kuzey Rus lehçesinde дождь (doojit) şeklinde telâffuz edilir. O harfi uzatılır. Kuzey Rus lehçesi Bulgarca’ya ve Makedonya diline telâffuz ve söyleniş bakımından çok benzer. Bu lehçe Beyaz Rusya diline de ilham olmuştur.

Bunu da oku :  İngilizce motive edici sözler

Merkez lehçesi Rus dilinin en düzgün ve gerçekçi hâlidir. Kelimelerde telâffuz normaldir. Sesler konuşma dilinde yutulmaz veya uzatılarak söylenmez. Tıpkı Türk dili için kullanılan İstanbul Türkçesi ifadesi Merkez lehçesini ifade etmek için uygundur. Rus dilinin en sade hâli bu lehçedir. Rus yazı dilinde bu lehçe kullanılır. Rusya’nın başkentinde bu lehçe konuşulduğu için Rus diplomatların, politikacılarının, siyasetçilerinin ve hatta Rus devlet başkanlarının çoğunun lehçesi Merkez lehçesidir. Merkez lehçesinin en önemli özelliği Rus dilindeki tüm yazıların bu lehçe esas alınarak oluşturulmasıdır. Fakat gene de Rus dili yazıldığı gibi okunan bir dil değildir. Birçok harf yumuşatılır. Vurgu olamayan o sesi a olarak okunur.  Örneğin; Rus dilinde demir anlamına gelen железо (jelyeza) şeklinde okunur. Yani lehçe olduğu gibi yazı dilinde de esas alınsa gene de bazı harflerin okunuşları farklıdır.

Güney Rus lehçesi Kuzey Rus lehçesine oranla daha kibardır. Hiçbir harf yutulmaz. Ancak bu lehçenin en büyük farklılığı telâffuzdur. Harfler ve kelimeler olduğundan çok daha farklı bir şekilde telâffuz edilir. Genel olarak sessiz harflerin çoğu yumuşatılır. Aynı zamanda konuşma dilinde de birçok harf düşürülebilir. Tıpkı Türk dilindeki ünlü düşmesi gibi bu lehçede de birçok sesli harf düşebilir. Örneğin; Rus dilinde çember anlamına gelen круг (kurug şeklinde okunur.) Yazı dilinde Merkez lehçesi esas alınır. Eskiden bu kelime куруг şeklinde yazılırdı. Güney Rus lehçesinde ilk u harfi düşer. Bundan dolayı Güney Rusya’da yaşayanlar bu kelimedeki ilk u harfini söylemezler. Bu ilginç telâffuz biçimi Merkez lehçesinin yazı diline ilham olmuştur. Fakat Merkez lehçesindeki kişiler bunu hâlâ (kurug) şeklinde telâffuz eder. Bu sadece yazı diline ilham olmuştur. Tıpkı Türkçedeki dram,grup kelimeleri gibi bunların arasında bir harf vardır fakat yazı dilinde yazılmazlar. Aynı şey Rus dilinde de geçerli bu kelimenin arasında bir harf var fakat yazılmıyor. İşte Rus dilinde bu kelimenin ilk ünlü harfinin yazılmama nedeni Güney Rus lehçesinde bu harfin yutulmasıdır. Bu harfin yutulması yazı dilinde Ruslar tarafından hoş karşılanmıştır. Bundan dolayı bu kelime günümüzde de круг şeklinde yazılır. Rus dilinde fen anlamına gelen наука (nauga) şeklinde okunur. Bu sözcüğün bu şekilde okunmasının nedeni Güney lehçesidir. Bu okunuş çoğu Ruslarda aynı şekildedir. Kuzey Rus lehçesini konuşanlar dışındaki Merkezdeki Ruslarda dahil olmak üzere herkes bu kelimeyi böyle okur. Bu lehçede bu kelimedeki k harfi yumuşatılmış ve g olarak okunmuştur. Bu okunuş ise yaygınlaşmıştır. Merkez lehçesini konuşan çoğu kimse de bu kelimeyi bu şekilde okur. Fakat yazı dilinde ise Kuzey lehçesi kullanılmıştır.

Bunu da oku :  Hintçe’de Sık Kullanılan Kelime ve Cümleler

Günlük Rusça Diyaloglar

RUSÇA OKUNUŞ TÜRKÇE
Простите Prastite Affedersiniz / Pardon
Изв и ните İzvinite Affedersiniz / Kusura bakmayın
Простите меня Pastite minya Affedersiniz / Pardon
Извиняюс İzvinyayus Özür dilerim
Изв и ните , что я опоздал İzvinite, şto ya apazdal Kusura bakmayın geciktim
Я не понимаю Ya ni panimayu Anlamıyorum
Не знаю Ne znayu Bilmiyorum
Что это? Şto eta? Bu nedir?
Пожалуйста Pajaluytsa Lütfen
Ладно Ladna Tamam
Здравствуйте Zdrastvıte Merhaba!
П ривет Privet Selam!
Д оброе утро Dobroye utro Günaydın
Д обрый день Dobri diyen İyi günler
Д обрый вечер Dobri veçer İyi akşamlar
Добро пожаловать Dobra pojalavat Hoş geldiniz!
К ак дела ? Kak dila? Nasılsın ?
Благодарю вас Blagadaryu vas Teşekkür ederim
Что нового? Şto novava? Ne var ne yok ?
Х орошо , спасибо. Haraşo, snasiba İyiyim, sağol(un).

Bilgi almak için lütfen ziyaret ediniz: /egitim/

5/5 - (8 votes)
(Toplam 498 defa izlendi, bugün 1 kere görüldü)

Related posts

Leave a Comment