Paralı vatandaşlık nedir? Hangi ülkeler yatırım yoluyla vatandaşlık veriyor? Yatırım yoluyla vatandaşlık şartları nelerdir? Paralı vatandaşlık için nasıl başvuruda bulunabiliriz?
Vatandaşlık, yaşadığı vatanın politik bir parçası olma durumuna denmektedir. Anayasası olan ülkelerde, devlet tarafından korumaya alınan haklardan faydalanması için birey ve devlet arasındaki bağdır. Vatandaş olarak anılan bu bireyin ülke politikalarında da hakkı bulunmaktadır.
Yasal düzen içinde vatandaşlık şartları belirlenmiştir. Örneğin Fransız vatandaşı olmak için ülke topraklarında doğmak gerekir, Amerika’da aynı şartlar olmakla beraber Amerikan Kültürüne uyum sağlamak ve gelenekleri benimsendiğinin kanıtı aranmaktadır.
Ancak son yıllarda bu şartlar esnemeye başladı. Artık parası olan bir çok ülkede vatandaşlık alabiliyor. Uçaklarda bile bunun reklamları yapılmaya da başlandı. Daha iyi ülke şartları arıyan, zengin olup yatırım yapmak isteyenler yüklü paralar karşılığında ikinci vatandaşlığı almak kolay.
Paralı Vatandaş olmak isteyenler, ülkelerin belirlediği şartlarda bağış yada emlak alımı gibi yapacağı ülkenin şartlarına göre bu haktan yararlanıp hem pasaport hemde süresiz vize hakkına sahip olabiliyor.
Paralı vatandaşlık programları yeni başlayan bir uygulama olmasa da son dönemlerde oldukça popüler bir hale geldi. Bazı ülkeler ekstra gelir sağlamak amacıyla bu yönteme yıllardır başvuruyor. Kanada, Karayip adalarından St Kitts ve Nevis bu uygulamaya 1980’lerde başlarken, ABD ve İngiltere’de 1990’larda başlandı. Yatırım vatandaşlığı programları ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor. Fakat genel olarak, emlak ve diğer yatırımlar veya hükümete doğrudan bağış karşılığında yabancılara vize ve pasaport verilmesi öngörülüyor.
Yatırım yoluyla vatandaşlık veya oturum hakkı programı Kıbrıs’tan Singapur’a 23 ülkede uygulanıyor. Bunların yarıya yakınını AB üyesi ülkeler oluşturuyor. Yabancılar oturmak, çalışmak ve para işlemleri için birçok ülkede parayla yasal statü satın alabiliyor. Bunun maliyeti Letonya’da sadece 35 bin dolar iken Fransa’da 10 milyon doları bulabiliyor. Bu yolla dünyanın birçok ülkesine vizesiz seyahat hakkı da doğuyor.
İşte paralı vatandaşlık veren bazı ülkelerin kriterleri
Amerika Birleşik Devletleri: Amerika’dan vatandaşlık almak oldukça esnek şartlara bağlı. E1 ve E2 olarak adlandırılan girişimci programlarında Amerika’da bir iş kurmak zorunluluğu var. Her iki program da geçici çalışma izni veriyor ve bu izinler belirli zaman dilimlerinde yenilenebiliyor. Ayrıca EB5 adı verilen yatırımcı programlarında ise önce iki yıllık Green Card, ardından kalıcı Green Card alınabiliyor. 5 yıllık bir süre içinde en az 2,5 yıl Amerika’da kalındığı takdirde Amerikan vatandaşlığı için başvuru hakkı kazanılıyor. Bugüne kadar başta ABD olmak üzere birçok ülkeye yönelik talepleri değerlendirdiklerini ifade eden Yeni Bir Hayat Genel Müdürü Şevki Akaydın, “Şimdiye kadar olumsuz geri dönüşümüz hiç olmadı” diyor.
Kanada: Kanada dönem dönem “beyaz yakalı” da denen nitelikli insanlar için göçmenlik programı ile vatandaş alıyor ve bu alanda en gözde ülkelerden biri. Nitelikli göçmen olarak Kanada’ya gelinip 3 yıl kalındığında vatandaşlık için başvuru yapılabiliyor. Ayrıca “Self Employed Program” adlı uygulamada ise sanat ve spor alanında faaliyet gösterenlere öncelik tanınıyor. Ancak en az 2 yıl belgelenebilir tecrübe istenen bu kanaldan yapılan başvuruların dönüşümü biraz daha uzun sürüyor. Kanada’da 400 bin dolarlık yatırımla birlikte, 800 bin dolarlık varlık istiyor.
Avusturya: Avusturya’da 6-10 milyon Euro’luk risk sermayesi yatırımı gerekiyor. Vakıflara 2 milyon Euro’luk bağışlar karşılığında da vatandaşlık hakkı veriliyor.
Guatemala: Guatemala’da beş yıllık devlet tahvillerine en az 50 bin dolarlık yatırım vatandaşlık için yeterli oluyor.
Hong Kong: Hong Kong’da Yaklaşık 1 milyon 260 bin dolar tutarında bir yatırımla ülke vatandaşlığına sahip olmak mümkün.
Makedonya: Makedonya’da 40 bin Euro’luk gayrimenkul alan yabancılara bir yıllık oturma izni, 400 bin Euro değerinde yatırım yapana ve en az 10 işçi istihdam edene ise vatandaşlık tanınıyor.
Saint Kitts ve Nevis: Saint-Kitts ve Nevis’de hükümet tarafından onaylanan projelere 400 bin ile 1 milyon dolar arası yatırım yapmak gerekiyor.
Uruguay: Uruguay’da vatandaşlık için yatırım gerekli değil ancak kişi başı aylık 1200 dolar gelir şart. Önce geçici ikamet, üç yıl sonra vatandaşlık veriliyor.
Almanya: Almanya’da gerekli olan minimum yatırım miktarı 250 bin Euro olarak belirlenirken, bu tutarın Alman vatandaşlarına istihdam yaratması gerekiyor.
Arnavutluk: Arnavutluk’da ülkede 200 bin dolar yatırım yapan işadamları vatandaşlık hakkını kazanıyor.
Avustralya: Avustralya’da 4,7 milyon dolarlık yatırımla yatırımcı vizesi alan bölgeye yerleşebiliyor.
Bulgaristan: AB’nin en yeni üyeleri arasında yer alan Bulgaristan’da yatırım yoluyla ikinci vatandaşlık işleri, hükümete bağlı Yatırım Destekleme Birimi tarafından yürütülüyor. Bu kapsamda 1 milyon Leva’lık (Yaklaşık 512 bin Euro) (1,2 milyon dolar) devlet tahvili alınarak 5 yıllık bir süre zarfında vatandaşlık alınabiliyor. Yatırım miktarı arttıkça süre de kısalıyor. Oturma zorunluluğu da yok.Bulgaristan’da en az 1 yıl daimi oturumu yabancılara vatandaşlık veriliyor.
Güney Kıbrıs: Güney Kıbrıs’da 3 milyon euroya AB pasaportu almak mümkün.
İngiltere: Avrupa Birliği’nin temelini atan ülkelerden biri olan İngiltere’den, yalnızca Türk vatandaşlarına özgü olmak üzere 1963 Ankara Antlaşması kapsamında vatandaşlık alınabiliyor. Bunun için İngiltere’de, tek kişilik bile olsa bir iş kurmak gerekiyor. Bunun dışında günlük hayatı yürütebilecek kadar da olsa İngilizce bilmek şart.
İngiltere’den vatandaşlık almanın alternatif bir yolu ise “UK Investor Visa” denen yatırımcı vizesi. Bunun için en az 2 milyon sterlinlik bir sermaye girişi sağlamak gerekiyor. Miktar arttıkça vatandaşlık alma süreci de kısalıyor.İngiltere’de 5 sene süreyle İngiltere topraklarında 1 milyon sterlin tutarında yatırım yapanlar vatandaşlık hakkı kazanıyor.
İrlanda: İrlanda’da 500 bin euroluk yatırım yapanlar, hükümetin belirlediği tarihte ülke vatandaşı olabiliyor.
Karadağ: Karadağ’da ise 500 bin Euro’dan fazla yatırım yapan işadamlarına vatandaşlık hakkı veriliyor.
Letonya: Letonya’da yatırımcının vatandaşlık almak için kırsal alandan 71 bin 500 Euro tutarında ya da büyük şehirlerden 143 bin Euro tutarında gayrimenkul satın alması yeterli.
Portekiz: Yine bir AB üyesi ülke olan Portekiz’den de 500 bin Euro’luk bir gayrimenkul alımı ya da 1 milyon Euro’luk sermaye girişi ile vatandaşlık almak mümkün.
Ancak Portekiz vatandaşı olabilmek için, başvuru sürecinde totalde 35 gün Portekiz’de ikamet etmek gerekiyor.
Slovakya: Slovakya’da vatandaşlık için istenen yatırım miktarı 1 milyon euro.
Dominik: Dominik Cumhuriyeti’nde 100 bin dolar yatırıma vatandaşlık hakkı verirken, eş ve çocuk varsa tutar 200 bin dolara çıkıyor.
Malta: İngiltere’nin yatırımcı vizesine benzeyen “Individual Investor Programme” (Bireysel Yatırımcı Programı) adlı bir sistemle vatandaşlık veren Malta’da, Yerel Kalkınma ve Sosyal Fonu’na 650 bin Euro’dan başlayan miktarlarda bağış yapılarak vatandaşlık yolu açılabiliyor. Malta vatandaşlığı alırken bekleme veya belli bir süre yaşama şartı bulunmuyor. Malta aynı zamanda AB üyesi olduğu için, Malta vatandaşları AB içinde serbest dolaşım hakkı da kazanıyor.
İspanya: Bir başka AB üyesi ülke olan İspanya’dan vatandaşlık alabilmek için 500 bin Euro’luk gayrimenkul alınması gerekiyor. Daha sonra önce 1 yıllık, sonra 2 yıllık geçici oturum izni veriliyor. Bu süreç 10 yıla tamamlandıktan sonra kalıcı oturma izni, ardından da vatandaşlık alınabiliyor.
Güney Kıbrıs: Gayrimenkul satın alarak vatandaşlık alınabilen bir başka ülke ise Güney Kıbrıs. Buradan 2,5 milyon Euro’luk gayrimenkul satın alınması halinde ikinci vatandaşlık süreci başlatılabiliyor. Avrupa Birliği üyesi olduğu için Schengen ülkelerinde serbest dolaşım sağlayan Güney Kıbrıs’tan vatandaşlık almanın tek olumsuz yanı ise, Türkiye tarafından tanınmıyor oluşudur.
Macaristan: Yine AB’nin üyelerinden Macaristan’dan vatandaş olabilmek için 300 bin Euro’luk yatırım yapmak gerekiyor. Yapılan bu yatırım 6 aylık oturum izni olarak dönüyor. Ardından daimi oturum izni ve vatandaşlık süreci başlıyor. Vatandaşlık için ülkede ikamet etme zorunluluğu ise bulunmuyor.
Kaynak:BBC
Başvuru yapmak için lütfen ziyaret ediniz: /vatandaslik/
